Συχνά δέχομαι ερωτήσεις του τύπου, τι είναι φωτοευαισθησία, ποια αιθέρια έλαια είναι φωτό-τοξικά, ή όλα τα αιθέρια έλαια από τα εσπεριδοειδή είναι φωτοτοξικά; Όλα αυτά θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτό το άρθρο και να δούμε κάποιες λεπτομέριες. Φωτό-τοξικότητα είναι μια αντίδραση στο ηλιακό φώς, που μπορεί να προκαλέσει κάψιμο, φουσκάλες, και αποχρωματισμό σε σημεία της επιδερμίδας. Συχνά χρησιμοποείται και ο όρος στα αιθερια έλαια και λέμε ότι ειναι φωτό-τοξικό γιατί μπορεί να προκαλέσουν φωτοτοξική αντίδραση (φωτοευαισθησία). Οι πιο συχνές φωτο-τοξικές ουσίες, που αποτελούν συστατικά κάποιον αιθερίων ελαίων είναι οι φουροκουμαρίνες. Των οποίων η δομή τους δίνει την ικανότητα να απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία, να την αποθηκεύουν, και να την απελευθερώνουν μέσα στο δέρμα.

Παράγοντες που συμβάλουν στη φωτό-τοξική δράση,

είναι η δόση υπεριώδης ακτινοβολίας, η ποσότητα (% αραίωσης του αιθερίου ελαίου) και η χρονική διάρκεια ανάμεσα στην εφαρμογή και την έκθεση στον ήλιο. Το να περπατήσουμε από το αυτοκίνητο στο σπίτι δεν είναι αρκετή δόση έκθεσης στον ήλιο, όμως αντίθετα εάν π.χ. δουλεύουμε στον κήπο τότε ναι η έκθεση μας είναι σημαντική και καλό θα ήταν να την λάβουμε υπόψιν. Φωτο-τοξικές αντιδράσεις μπορεί να εμφανιστούν μέχρι και 18 ώρες αφού έχουμε εφαρμόσει το αιθέριο έλαιο (ή έλαια) στο δέρμα και στη συνέχεια στο ηλιακό φως. Οι αντιδράσεις μπορεί να είναι όπως ανέφερα και στην αρχή,

• εγκαύματα & φουσκάλες
• ερυθρότητα στο δέρμα
• μελάγχρωση του δέρματος - δηλαδή αύξηση χρώματος του ιστού, που όμως μπορεί να είναι και μόνιμη.

[blockquote align="none" author=""]Όταν η επιδερμίδα μας καλύπτεται με κάποιο ύφασμα τοτε δεν υπάρχει πρόβλημα, μόνο στο εντελώς εκτεθειμένο δέρμα υπάρχει κίνδυνος.[/blockquote]

Οπότε ποια αιθέρια έλαια είναι φωτό-τοξικά και ποια είναι η ασφαλής δοσολογία/διάλυση;

Τα ακόλουθα αιθέρια έλαια που παράγονται με εκπίεση ειναι φωτο-τοξικά και είναι:

• το Περγαμόντο
• το Λάιμ
• το Νεράντζι / Bitter Orange
• το Λεμόνι
• το Γκρέιπφρούτ

Το Πορτοκάλι, το Μανταρίνι και το Λάϊμ (από απόσταξη) δεν είναι φωτοτοξικά! Άρα ΟΧΙ όλα τα αιθέρια έλαια από τα εσπεριδοειδή δεν είναι φωτοτοξικά, δεν προκαλούν φωτοευαισθησία στην επιδερμίδα μας. Ακόμα όμως και αυτά που είναι φωτοτοξικά μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε σε χαμηλές δόσεις.

Η ασφαλής δοσολογία για το:

Περγαμόντο είναι - 1 σταγόνα στα 30ml βάσης 4 σταγόνες για το Λάιμ 8 σταγόνες για το Νεράντζι 12 σταγόνες για το Λεμόνι & 24 σταγόνες για το Γκρέιπφρούτ Και το σχετικό βίντεο

---

Υπάρχουν και κάποια άλλα αιθέρια έλαια ή απόλυτα που μπορεί να προκαλέσουν φωτοευασθησία που δεν ανήκουν στα εσπεριδοειδή, αλλά είναι πιο σπάνια όπως η ρίζα Αγγελικής, το Κύμινο, απόλυτο φύλλου Δάφνης, φύλλο Μανταρινιού κ.α. [Πηγή: Robert Tisserand, Rodney Young, 2014 “Essential Oil Safety, second edition”, Churchill Livingstone]